Veganisme is een keuze, geen noodzaak

De documentaire Game Changers veroorzaakte veel ophef. Met name topsporters die altijd op zoek zijn naar het beste voor hun lichaam, raakten in verwarring na het zien van de documentaire. De indrukwekkende productie die te zien is op Netflix propageert het volgen van een plantaardig dieet. Een plantaardig dieet zou veel voordelen geven, en het eten van vlees of andere dierlijke producten zou zelfs gevaarlijk zijn. Moeten we nu allemaal overschakelen op een veganistisch dieet?

Healthy eating is about balance and eating for performance is making sure that the diet provides the nutrients for your specific goals. You can achieve your goals by eating a wide variety of foods
-Asker Jeukendrup

Een van de conclusies die in de documentaire naar voren komt is dat we meer groente en fruit zouden moeten eten dan we nu over het algemeen doen. Dat kan ik als leefstijlcoach alleen maar onderschrijven. Daar is voldoende wetenschappelijk bewijs voor aangedragen. Dat betekent niet dat u dan ook vegetariër of veganist moet worden; u moet gewoon minimaal 250 gram groente en twee stuks fruit per dag eten. Ik liep vooral aan tegen de stelligheid van de makers dat het eten van vlees en andere dierlijke producten schadelijk zou zijn. Een leek die naar deze documentaire kijkt schrikt zich een hoedje en vraagt zich mogelijk vertwijfeld af of zijn of haar voedingspatroon niet levensgevaarlijk is. Ik durf deze leek wel gerust te stellen. Eet gerust een stukje vlees of een bakje kwark. U wordt er niet ziek van, u gaat niet eerder dood. Asker Jeukendrup, voedingswetenschapper, geeft op zijn site een zeer kritische beschouwing waarin hij minutieus gehakt maakt van met name de pseudowetenschappelijke onderzoeken waar de documentaire zich veelvuldig van bedient.

Pseudowetenschap

De documentaire laat bewust een aantal belangwekkende grootschalige studies op het gebied van voeding buiten beschouwing. Dat is kenmerkend voor de pseudowetenschap. Ze halen alleen dat handjevol onderzoeken aan, waarvan de uitkomsten in hun straatje passen. Andere resultaten halen ze uit hun context, zodat ze die kunnen presenteren als bewijs voor hun stellingname, namelijk dat het consumeren van dierlijke producten gevaarlijk is. Verder is er in de documentaire sprake van vooringenomenheid, volgens Jeukendrup. Dat is verraderlijk. “Ons brein is gevoelig voor vooringenomenheid in een poging de wereld om ons heen beter te begrijpen. Maar het is ook gevaarlijk, want het kan de waarheid verdoezelen.” Jeukendrup ontdekte dat bijna alle medische professionals die in de documentaire geïnterviewd worden, ook banden hebben met de veganistische industrie en zelfs veganistische producten verkopen. Zo is de producer van de documentaire, James Cameron, oprichter en eigenaar van Verdiant Foods, een bedrijf dat plantaardige eiwitten verwerkt.

Veganisme en topsport

Het toeval wil dat ik voor mijn werk als freelancejournalist voor De Gelderlander aanwezig was bij de Derde Kerstdagloop in Arnhem. Op de kortste afstand van dit hardloopevenement won zowel een man als een vrouw in outfit van Vegan Runners, de hardloopcommunity van veganisten. Ik heb een tijdje uit interesse staan praten met het stel. Ik sport zelf op redelijk hoog niveau dus ik was vooral nieuwsgierig hoe zij konden voldoen aan de eiwitbehoefte van het lichaam met uitsluitend een plantaardig dieet. In de Nederlandse dieetrichtlijn voor sportvoeding is de geadviseerde eiwitinname voor duursporters ongeveer 1,2-1,6 gram per kilo lichaamsgewicht en voor krachtsporters 1,5-2 gram te gebruiken. Volgens de sportende veganisten was dat heel goed mogelijk. “Wat wij vooral willen laten zien is dat sporten op redelijk hoog niveau kán zonder het consumeren van dierlijke producten,” legde veganist Marijn Hulsegge uit. “Als u gewoon gezond en afwisselend eet, krijgt u voldoende eiwitten binnen. Mensen vergeten vaak dat rijst en pasta ook eiwitten bevatten.” Asker Jeukendrup stelt dat een vegetarische of veganistische atleet wat meer kennis moet hebben van voeding om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Niet onmogelijk, maar het kost wat meer moeite.

Dus veganisme vanaf nu?

Moeten we nu allemaal veganistisch worden? Nee, dus. Er is niets ongezonds aan het eten van dierlijk voedsel. Wel aan te veel (rood) vlees of bijvoorbeeld bewerkt vlees. Zorg voor een evenwichtig voedingspatroon, veganistisch of niet. Als u kiest voor vegetarisme of veganisme uit bijvoorbeeld duurzaamheidsoogpunt, is dat prima. Dat is een keuze. Maar om gezond te eten, kunt u ook dierlijke producten tot u nemen. Geen probleem. Kijk eens op de site van het Voedingscentrum naar de nieuwe ‘Schijf van Vijf’ en zie hoe u een bewezen gezond voedingspatroon samenstelt.

Wilt u in vijftien minuten bijgepraat worden over Game Changers? Bekijk dit commentaar op You Tube van Nutrition Made Simple (Francisco Javier)